ทฤษฎีการเรียนรู้ตามแนวคิดของ เจโรม บรูเนอร์

                                    ประวัติของ เจโรมบรูเนอร์

           บรูเนอร์เกิดในเมืองนิวยอร์คในปี ค.ศ. 1915 พ่อแม่หวังจะให้เป็นนักกฎหมาย แต่เขากลับมาสนใจทางจิตวิทยา และได้ปริญญาเอกทางจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด   ในปี ค.ศ. 1962  ได้รับรางวัลในฐานะที่มีผลงานดีเด่น  คือ  Distinguished Scientific Contri-bution Award จากสมาคมจิตวิทยาของอเมริกา (APA) ต่อมาในปี ค.ศ.1964 ได้เป็นประธานของ The American Psychological Association (APA) ปัจจุบันเป็นสมาชิกของ Department of Experimental Psychology ที่มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด และในขณะนี้มีตำแหน่งเป็นผู้-อำนวยการของ Harvard’s Center for Cognitive Studies.


แนวคิดเชิงทฤษฎีพัฒนาการทางการของ บรูเนอร์

เน้นที่การถ่ายทอดประสบการณ์ด้วยลักษณะต่าง ๆ ดังนี้
     
 1. Enactive representation
           
          ตั้งแต่แรกเกิดจนอายุประมาณ 2 ขวบเป็นช่วงที่เด็กแสดงให้เห็นถึงความมีสติ ปัญญาด้วยการกระทำ และการกระทำด้วยวิธีนี้ยังดำเนินต่อไปเรื่อย ๆ เป็นลักษณะของการถ่ายทอดประสบการณ์ด้วยการกระทำซึ่งดำเนินต่อไปตลอดชีวิต มิได้หยุดอยู่เพียงในช่วงอายุใดอายุหนึ่ง
          บรูเนอร์อธิบายในแง่ที่ว่า เด็กใช้การกระทำแทนสิ่งต่าง ๆ หรือประสบการณ์ต่าง ๆ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความรู้ความเข้าใจ เขาได้ยกตัวอย่างจากการศึกษาของเปียเจท์ ในกรณีที่เด็กเล็ก ๆ นอนอยู่ในเปลและเขย่ากระดิ่งเล่น   ขณะที่เขย่าบังเอิญทำกระดิ่งตกข้างเปลเด็กจะหยุดนิดหนึ่งแล้วยกมือขึ้นดู เด็กทำท่าประหลาดใจและเขย่ามือเล่นต่อไป
          จากการศึกษานี้บรูเนอร์ให้ข้อแนะว่า การที่เด็กเขย่ามือต่อไปโดยที่ไม่มีกระดิ่งนั้น เพราะเด็กคิดว่ามือนั้นคือกระดิ่ง และเมื่อเขย่ามือก็จะได้ยินเสียงเหมือนเขย่ากระดิ่งนั่นคือ เด็กถ่ายทอดสิ่งของ (กระดิ่ง) หรือประสบการณ์ ด้วยการกระทำ ตามความหมายของ บรูเนอร์
          เกี่ยวกับเรื่องนี้บรูเนอร์ให้ความเห็นว่า ในชีวิตประจำวันของเรานั้น บางครั้งจะพบว่าคนโต ๆ จะยังใช้วิธีการแก้ปัญหาด้วยการกระทำ   ซึ่งให้ผลดีกว่าการอธิบายด้วยคำพูด  เช่น การสอนคนให้ขี่จักรยาน หรือเล่นเทนนิส หรือการกระทำอื่น ๆ อีกหลายอย่างเราจะพบว่าวิธีที่ดีที่สุด คือ แสดงให้ดูเป็นตัวอย่างซึ่งจะได้ผลดีกว่าการอธิบาย เพราะเราจะพบว่าเป็นการยากเหลือเกินที่จะอธิบายให้ฟังเป็นขั้นตอน และบางครั้งก็มิสามารถหาคำพูดมาอธิบายได้ เพื่อให้คนมองเห็นภาพ แต่ถ้าเรากระทำให้ดู (acting) โดยมิต้องใช้คำพูดอธิบายผู้เรียนจะเข้าใจทันที ดังนั้นบรูเนอร์จึงมิได้แบ่งพัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจให้หยุดอยู่เพียงในระยะแรกของชีวิตเท่านั้น เพราะถือว่าเป็นกระบวนการต่อเนื่องคนจะนำมาใช้ในช่วงใดของชีวิตอีกก็ได้
     

 2. Iconic representation
           
         พัฒนาการทางความคิดในขั้นนี้อยู่ที่การมองเห็นและการใช้ประสาทสัมผัสต่าง ๆ จากตัวอย่างของเปียเจท์ดังกล่าวแล้ว เมื่อเด็กอายุมากขึ้นประมาณ 2-3 เดือน ทำของเล่นตกข้างเปล เด็กจะมองหาของเล่นนั้น ถ้าผู้ใหญ่แกล้งหยิบเอาไป เด็กจะหงุดหงิดหรือร้องไห้เมื่อมองไม่เห็นของ บรูเนอร์ตีความว่า การที่เด็กมองหาของเล่นและร้องไห้ หรือแสดงอาการหงุดหงิดเมื่อไม่พบของ แสดงให้เห็นว่าในวัยนี้เด็กมีภาพแทนในใจ (iconic representation) ซึ่งต่างจากวัย enactive เด็กคิดว่าการสั่นมือกับการสั่นกระดิ่งเป็นของสิ่งเดียวกัน เมื่อกระดิ่งตกหายไป ก็ไม่สนใจ แต่ยังคงสั่นมือต่อไป
          การที่เด็กสามารถถ่ายทอดประสบการณ์หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ ด้วยการมีภาพแทนในใจ แสดงให้เห็นถึงพัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจซึ่งจะเพิ่มขึ้นตามอายุ เด็กโตจะยิ่งสามารถสร้างภาพในใจได้มากขึ้น เช่น การทดลองของบรูเนอร์ (1964) กับเด็ฏวัย 5-7 ขวบ โดยให้จัดเรียงลำดับแก้วซึ่งมีขนาดต่าง ๆ กัน 9 ใบ ดังแสดงในรูป

การทดลอง
     
         ครั้งแรกบรูเนอร์ให้เด็กดูภาพจากการจัดแก้ว 9 ใบ ดังแสดงในรูป ต่อจากนั้นหยิบแก้ว ออกทีละแถว และให้เด็กจัดเองให้เหมือนเดิม จากนั้นหยิบแก้วทั้ง 9 ใบ ออกจากตะแกรงและให้เด็กจัดให้เหมือนเดิม ปรากฏว่าเด็กวัย  5  ขวบ และ  7  ขวบ สามารถทำได้ ความแตกต่างระหว่างเด็ก 2 วัยนี้คือ เมื่อบรูเนอร์ให้ เรียงสลับ โดยให้เริ่มจากใบใหญ่ให้อยู่ทาง ซ้ายมือ ปรากฏว่าเด็กวัย 5 ขวบ เริ่มต้นอย่างถูกต้อง แต่แล้วก็งง ในที่สุดจัดออกมาเหมือนแบบที่ให้ดูตั้งแต่แรก ส่วนเด็กวัย 7 ขวบนั้น สามารถเรียงสลับได้อย่างถูกต้อง บรูเนอร์จึงสรุปว่า การเกิดภาพในใจซึ่งแสดงให้เห็นถึงความรู้ความเข้าใจนั้นจะเพิ่มขึ้นตามอายุ ทั้งนี้เพราะเด็กรู้จักที่จะถ่ายทอดประสบการณ์ออกมาเป็นสัญลักษณ์ (Symbolic)
     

3. Symbolic representation
         
         หมายถึงการถ่ายทอดประสบการณ์หรือเหตุการณ์ต่าง ๆ โดยการใช้สัญลักษณ์หรือภาษา ซึ่งภาษาเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นถึงความคิด ขั้นนี้เป็นขั้นที่บรูเนอร์ถือว่าเป็นขั้นสูงสุดของพัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจ เด็กสามารถคิดหาเหตุผล และในที่สุดจะเข้าใจสิ่งที่เป็นนามธรรมได้ และสามารถแก้ปัญหาได้ บรูเนอร์มีความเห็นว่าความรู้ความเข้าใจและภาษามีพัฒนาการขึ้นมาพร้อม ๆ กัน


สรุป

        บรูเนอร์มีความเห็นว่า คนทุกคนจะมีพัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจ โดยผ่านกระบวนการที่เรียกว่า acting, imaging และ symbolizing เป็นกระบวนการที่ต่อเนื่องไปตลอดชีวิต มิใช่ว่าเกิดขึ้นเพียงช่วงใดช่วงหนึ่งในระยะแรก ๆ ของชีวิตเท่านั้น



ข้อแตกต่างระหว่างทฤษฎีของเพียเจต์และบรูเนอร์

เพียเจต์

      -เพียเจต์มองเห็นว่าพัฒนาการทางสมองของเด็กมีขั้นตอน ซึ่งขึ้นอยู่กับ   อายุ กำหนดลงไปเลยว่าเด็กในวัยใดจะมีพัฒนาการทางสมองในเรื่องใด
     -เพียเจต์คำนึงถึงพัฒนาการทางสมองในแง่ของความสามารถในการกระทำสิ่งต่างๆในแต่ละวัย

บรูเนอร์

         -บรูเนอร์ไม่ได้คำนึงถึงอายุ เห็นว่ากิจกรรมต่างๆที่เด็กทำอันเนื่องมาจากพัฒนาทางสมองที่เกิดในช่วงแรกเกิดของชีวิต คนสามารถนำไปใช้แก้ปัญหาในช่วงหลังๆของชีวิตได้อีกด้วย
         -บรูเนอร์คำนึงในแง่ของการกระบวนการที่ต่อเนื่องไปตลอดชีวิต

         -บรูเนอร์เน้นความสำคัญของสิ่งแวดล้อมว่าสิ่งแวดล้อมบางอย่างจะทำให้พัฒนาการทางสมองช้าลงหรือชะงักลงและสิ่งแวดล้อมบางอย่างจะช่วยให้พัฒนาการเป็นไปอย่างรวดเร็ว



   แนวทางในการจัดการเรียนการสอน

          บรูเนอร์ได้กล่าวถึงทฤษฎีในการจัดการเรียนการสอนว่าควรประกอบด้วยลักษณะสำคัญ 4 ประการ คือ

1. ผู้เรียนต้องมีแรงจูงใจภายใน มีความอยากรู้ อยากเห็นสิ่งต่างๆ
    รอบตัว

2. โครงสร้างของบทเรียนซึ่งต้องจัดให้เหมาะสมกับผู้เรียน

3. การจัดลำดับความยาก-ง่ายของบทเรียนโดยคำนึงถึงพัฒนาการ         ทางสติปัญญาของผู้เรียน

4. การเสริมแรงของผู้เรียน


 แนวคิดของบรูเนอร์ที่มีอิทธิพลต่อการศึกษา

       จากขั้นพัฒนาการต่าง ๆ ที่บรูเนอร์เสนอไว้ได้นำไปสู่แนวความคิดในการจัดการ ศึกษาในระดับต่าง ๆ ดังนี้


ระดับอนุบาลและระดับประถมต้น

      บรูเนอร์เห็นว่าเด็กวัยอนุบาลอยู่ในระดับ Iconic representation ซึ่งการเรียนรู้ต่าง ๆ อยู่ในลักษณะของการกระทำ โดยผ่านประสบการณ์ที่ได้พบเห็นและการรับรู้ต่าง ๆ นอกจากนี้เขากล่าวว่า เด็กวัยนี้ไม่สามารถรออะไรได้นาน ๆ เราควรสนองความพึงพอใจให้กับเด็กอย่างทันท่วงทีที่ทำงานแต่ละครั้งเสร็จ

          บรูเนอร์ยังได้เสนออีกว่า ในการสอนเด็กระดับนี้ ควรให้มีบรรยากาศของความสนุกสนาน ผ่อนปรนไม่ตึงเครียด และควรเปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงความสามารถต่าง ๆเพื่อก่อให้เกิดความมั่นใจ

          เด็กประถมต้นยังอยู่ในวัย Iconic representation เด็กวัยนี้สามารถสร้างภาพในใจได้ บรูเนอร์ได้นำการทดลองของเปียเจท์เกี่ยวกับการรินน้ำมาใช้ เพื่อแสดงให้เห็นว่าเด็กสามารถสร้างภาพในใจได้ และสามารถที่จะกระตุ้นให้อธิบายความคิดออกมาได้ ครั้งแรกบรูเนอร์ให้เด็กดูแก้ว 2 ใบ ที่ใส่น้ำไว้เท่ากัน พร้อมกับแก้วเปล่าอีก 2 ใบ ใบหนึ่งมีขนาดใหญ่ อีกใบหนึ่งเล็กยาว ต่อจากนั้นเขารินน้ำจากแก้วทั้งสองใบใส่แก้วเปล่าทั้งสองใบโดยไม่ให้เด็กเห็นและให้เด็กลองคิดดูว่าระดับน้ำในแก้ว 2 ใบนั้นจะเท่ากันหรือต่างกัน ผลปรากฏว่าเด็กส่วนใหญ่ทำนายได้ถูกต้อง แต่เมื่อบรูเนอร์ให้คิดว่าถ้าจะรินน้ำจากแก้ว 2 ใบนี้กลับไปสู่แก้วเดิม 2 ใบที่เท่ากัน ระดับจะเป็นอย่างไร เด็กตอบไม่ถูก จากการทดลองของบรูเนอร์สรุปได้ว่า เราสามารถสร้างให้เด็กเกิด concept เกี่ยวกับ conservation ได้เร็วขึ้นหน่อย แต่ไม่สามารถ ที่จะนำไปใช้ในสถานการณ์อื่น ๆ ได้

          ความคิดของบรูเนอร์เกี่ยวกับเด็กวัยนี้ คือ ยัง ต้องการการสนองความพึงพอใจอย่างทันท่วงทีภายหลังที่ทำงานเสร็จ และบรรยากาศที่ผ่อนปรนไม่ตรึงเครียดเป็นสิ่งสำคัญยิ่ง


ระดับประถมปลาย

         บรูเนอร์ กล่าวว่า เด็กในระดับประถมปลายมีพัฒนาจาก  Iconic representation ไป สู่ Symbolic representation ซึ่งสิ่งที่บรูเนอร์เน้นนี้คล้ายคลึงกับแนวความคิดของเปียเจท์ในหลักการทั่วไป แต่ต่างกันในเรื่องต่อไปนี้

          “พัฒนาการทางสติปัญญา จะแสดงให้เห็นจากการที่เด็กสามารถเลือกจากตัวเลือกหลาย ๆ ตัวในเวลาเดียวกันและสามารถแบ่งเวลาและความสนใจได้อย่างเหมาะสมกับตัวเลือกนั้น ๆ”


ระดับมัธยมศึกษา

       การใช้สัญลักษณ์ (Symbolic representation) ของเด็กวัยนี้เป็นไปอย่างกว้างขวางขึ้น ครูมีวิธีช่วยให้พัฒนาขึ้นไปอีกโดยกระตุ้นให้ใช้ discovery approach โดยเน้นความเข้า ใจใน concept และสิ่งที่เป็นนามธรรมต่าง ๆ



แนวคิดของเปียเจท์-บรูเนอร์ที่มีผลต่อการศึกษา

         จากแนวความคิดของเปียเจท์เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนว่าควร “รอ” ให้เด็กพร้อมเสียก่อน กับแนวความคิดของบรูเนอร์ที่ว่าควรจะ “เร่ง” เพราะความพร้อมเป็นสิ่งที่สอนกันได้ เมื่อพิจารณาแนวความคิดของทั้งสองคนไปพร้อม ๆ กัน ท่าจะได้ข้อคิดอะไรบ้างที่จะนำไปใช้ในการจัดการเรียนการสอน


ระดับอนุบาล

        Herbert Ginsburg และ Sylvia Opper ได้เสนอข้อสรุปในการที่จะนำทฤษฎีของเปียเจท์ไปใช้ในการสอนไว้ว่า สิ่งสำคัญที่สุดที่นักการศึกษาจะได้มาจากงานของเปียเจท์และนำ ไปใช้ในห้องเรียนได้ก็คือ เด็ก ๆ (โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กเล็ก ๆ) จะเรียนรู้ได้ดีที่สุดจากกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เป็น “รูปธรรม”  อย่างไรก็ดี วิธีปฏิบัติเพื่อเป็นการสนับสนุนกิจกรรมที่เกี่ยวกับสิ่งที่เป็นรูปธรรมจะขึ้นอยู่กับว่า ท่านมีความรู้สึกเกี่ยวกับ guided ex-perience ที่ตรงกันข้ามกับ natural development อย่างไร ถ้าท่านเห็นด้วยกับนักจิตวิทยาและนักการศึกษาหลายคนในอเมริกาที่จะ “เร่ง” การเรียนรู้ให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นได้ ท่านอาจจะจัดการช่วยเหลือให้เด็กวัยนี้เข้าใจ concept ของ conservation แต่ในทางตรงกันข้ามถ้าท่านเห็นพ้องด้วยกับความคิดของ Piaget ว่า วิธีการที่ดีกว่าคือ การปล่อยให้เด็กได้รับประสบการณ์ด้วยวิธีการของเขาเอง และตามความเหมาะสมกับวัยของเขาแล้วละก็ ท่านควรจะเตรียมสิ่งแวดล้อมที่ดีให้กับเขา เพื่อปล่อยให้เขาได้มีกิจกรรมเกี่ยวกับสิ่งที่เป็นรูปธรรมให้มากที่สุด แต่พยายามให้น้อยที่สุดที่จะชี้ให้นักเรียนเห็นถึงวิธีสร้างประสบการณ์เหล่านั้น

          ในการที่ท่านคิดเพื่อจะเลือกหาคำตอบสำหรับคำถามข้างต้นนี้ ขอให้พิจารณาผลจากการศึกษาของ J. Smedslund (1961) เขาพบว่าเป็นไปได้ที่จะเร่งพัฒนาการ concept เกี่ยวกับ conservation เขาทดลองโดยการนำดินเหนียวมา 2 ก้อน ทำก้อนหนึ่งให้แบน และแล้วเอาดินเหนียวออกจากก้อนนี้เสียบ้าง เพื่อให้เล็กกว่าอีกก้อนหนึ่ง วิธีนี้จะทำให้เด็กหยุดและคิด เด็กกลุ่มทดลองเข้าใจ concept ของขนาดได้เร็วกว่ากลุ่มควบคุม แต่เมื่อทั้งสองกลุ่มถูกตั้งคำถามเพื่อให้อธิบายปัญหาการคงตัวของน้ำหนัก นักเรียนในกลุ่มควบคุมซึ่งได้รับ concept ตามวิธีธรรมชาติ สามารถหาเหตุผลมาอธิบายได้มากกว่านักเรียนกลุ่มทดลอง

          ผลจากการทดลองนี้สนับสนุนความคิดของ Piaget ว่า การบังคับให้เด็กเรียนจะทำให้เด็กเข้าใจเพียงผิดเผินเท่านั้น แต่ความเข้าใจที่แท้จริงจะมีขึ้นได้ต่อเมื่อเด็กมีพัฒนาการทาง ด้านความเข้าใจด้วยตนเอง

          โรงเรียนที่ดีจะต้องสนับสนุนกิจกรรมของเด็ก รวมทั้งการสำรวจและการได้ลงมือกระทำของเขาด้วย ถ้าครูพยายามที่จะใช้วิธีลัดโดยวิธีบอก หรือป้อนความรู้ให้แก่เด็กด้วยการพูดอธิบายให้ฟัง ผลก็คือเด็กจะเรียนรู้อย่างผิวเผินเท่านั้น แต่การจัดกิจกรรมขึ้นในห้องเรียนครูจะสามารถยั่วยุให้เด็กใช้ความสามารถที่มีในตัวให้เกิดการเรียนรู้ และทำให้เด็กได้มีความเข้าใจโลกรอบ ๆ ตัวเขาอย่างค่อยเป็นค่อยไป งานที่สำคัญของครูก็คือ การเตรียมอุปกรณ์ที่น่าสนใจต่าง ๆ ที่จะยั่วยุให้เด็กได้ใช้ความสามารถที่ซ่อนเร้นอยู่ในตัวให้เป็นประโยชน์ในการเรียนรู้ ครูไม่ควรมุ่งแต่จะสอน แต่ควรสนับสนุนให้เด็กเรียนโดยการได้ ลงมือกระทำด้วยตนเอง ได้หยิบโน่นจับนี่ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนด้วยตนเอง

          ทั้ง Piaget และ Bruner แนะว่า ในการสอนระดับอนุบาลนั้น ครูจะต้อง สนองความต้องการของเด็กอย่างทันท่วงทีและให้มีบรรยากาศที่ผ่อนปรนไม่ตึงเครียด เปิดโอกาสให้เด็กได้ลองทำสิ่งต่าง ๆ ถ้าเด็กได้รับการสอนอย่างเป็นพิธีรีตองเกินไป (formal instruction) จะทำให้เด็กเกิดความรู้สึกกลัวการตอบผิด และจะทำให้เกิดความตึงเครียดได้ง่ายกว่าการสอนในบรรยากาศที่เป็นกันเอง


ระดับประถมต้น

        ความเข้าใจของเด็กในเรื่อง conservation ถือว่า เป็นพื้นฐานที่สำคัญของการเรียนรู้ทำให้ครูและนักศึกษาทั้งหลายพยายามที่จะสอนเพื่อ “เร่ง” เด็กให้ได้ concept นี้ก่อนที่จะถึงเวลา ซึ่งแท้ที่จริงแล้วจะสามารถเร่งให้เกิด concept นี้ได้เร็วขึ้นนิดหน่อยเท่านั้นเอง และเด็กไม่สามารถนำไปอธิบายในสถานะการณ์อื่น ๆ ได้ โดยแท้จริงแล้ว เปียเจท์เห็นว่าไม่ควรจะเร่งควรให้เป็นไปตามธรรมชาติ เพราะเมื่อถึงวัยเด็กจะเข้าใจเอง และเมื่อเข้าใจแล้วจะสามารถแก้ปัญหาได้ทุก ๆ สถานะการณ์

          ผู้ที่สนับสนุนความคิดของเปียเจท์อย่างมากคือ Almy ซึ่งกล่าวว่า เราควรคำนึงถึงวิธีการสอนที่มีประสิทธิภาพให้กับเด็กดีกว่าการที่จะทำการทดลองเพื่อให้เด็กเกิด con-servation ซึ่งได้เสนอวิธีต่าง ๆ ในการสอนเพื่อให้มีประสิทธิภาพดังนี้

          1. ครูควรพยายามทำความเข้าใจเกี่ยวกับทฤษฎีของเปียเจท์ ซึ่งจะทำให้ครูทราบ ได้ว่าเด็กมีความคิดอย่างไร

          2. ถ้าเป็นไปได้ให้ประเมินระดับความคิดของเด็กแต่ละคนในชั้น แล้วให้เด็กทุกคนได้ทำการทดลองของเปียเจท์ แล้วครูสังเกตการกระทำของเด็กแต่ละคน แล้วให้เด็กอธิบายถึงการกระทำของเขา

          3. การเรียนรู้โดยการมีประสบการณ์ตรงและการทำกิจกรรมต่าง ๆ เป็นสิ่งสำคัญยิ่ง ควรจัดหาอุปกรณ์และให้โอกาสเด็กได้เรียนด้วยตัวเองให้มากที่สุด

          4. จัดสถานการณ์ให้เด็กได้มีการปะทะกับสังคม (social interaction) ซึ่งจะทำให้เด็กได้แลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็นซึ่งกันและกัน และทางที่ดีควรจะจัดให้ เด็กเก่งอยู่ในกลุ่มเดียวกับเด็กอ่อน ดีกว่าที่จะแยกเด็กเก่งออกจากเด็กอ่อน

          5. จัดประสบการณ์ให้จนเด็กสามารถเกิดความคิด สามารถเข้าใจในสิ่งต่าง ๆ และแก้ปัญหาได้

          6. ต้องจำไว้ว่าภาษา เป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นถึงความคิด ดังนั้นในการสอนจะต้องให้เด็กเข้าใจคำต่าง ๆ เช่นมากกว่า-น้อยกว่า มากที่สุด-น้อยที่สุด

          สำหรับบรูเนอร์เห็นว่า ภาษาเป็นสิ่งสำคัญที่จะก่อให้เกิดความเข้าใจเกี่ยวกับ con-servation แต่สิ่งสำคัญเหนือสิ่งอื่นใด คือความคิดเกี่ยวกับ บรรยากาศที่ผ่อนปรนมีอิสระ เด็กรู้สึกสบายใจที่จะเรียน และตอบปัญหาต่าง ๆ


ระดับประถมปลาย

          ถ้าทานได้สอนนักเรียนระดับใดระดับหนึ่งจากระดับ ป. 4-ม. 3 ท่านต้องระลึกอยู่เสมอว่า ขั้น concrete และขั้น formal operations แตกต่างกัน เพราะบางทีนักเรียนต้องการทำงานอย่างหนึ่ง บางครั้งอาจเปลี่ยนไปอีกอย่างหนึ่ง ดังนั้นจะเป็นการดีถ้าผู้เป็นครูจะจัด เตรียมโอกาสต่าง ๆ เอาไว้ให้มาก ๆ สำหรับนักเรียนในการอธิบายความคิดเห็นของเขาออกมาได้โดยเสรีตามความต้องการของเขาเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับสิ่งที่เป็นนามธรรมสิ่งที่จะต้องพิถีพิถันมากก็คือ ข้อสรุปของนักเรียก เพื่อครูจะได้ทราบถึงความคิดเห็นของนักเรียนแต่ละคนที่แตกต่างกันออกไป

          ถ้าจะถามว่า “การเร่ง” นักเรียนให้ข้ามขึ้นไปยังขั้น formal operations จะให้ผลดีหรือไม่ ได้มีข้อขัดแย้งซึ่งเหมือน ๆ กับที่เคยกล่าวมาแล้ว เกี่ยวกับเด็กระดับนี้นักทฤษฎีหลายท่านได้ให้ทรรศนะว่า จะเป็นการดีกว่าถ้า ปล่อยให้นักเรียนได้มีโอกาสรับรู้ประสบ-การณ์ด้วยตนเองตามอัตราความเร็ว ตามความสามารถของแต่ละคน การที่ไปเร่งเด็กใน ทางความคิดเป็นการเสียเวลา และทำให้เด็กเกิดความสับสน และมีความวิตกกังวล ด้วย Pistor (1940) ได้ทำการศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้และพบว่า การเร่งให้เด็กเรียนรู้เกี่ยวกับเวลา ต่าง ๆ ในประวัติศาสตร์เป็นความพยายามที่สูญเปล่า เพราะเด็ก ป. 7 สามารถเรียนรู้ได้ดีเท่ากับเด็ก ป. 7 ที่เรียนข้ามชั้น ป. 6 มาโดยหลักสูตรพิเศษที่ช่วยให้การเรียนรู้ง่ายและสะดวกขึ้น

          อย่างไรก็ตาม บรูเนอร์ และคนอื่น ๆ เห็นว่า เราควรช่วยเด็กประถมปลายเลื่อนไปอยู่ในขั้น Symbolic thought โดยใช้วิธี inquiry โดยใช้วิธีที่ครูช่วยจัดสภาพการที่จะกระตุ้นให้เด็กถามคำถามเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ (อาจจะใช้เกมส์ 20 คำถาม) และการตั้งสมมติฐานว่าทำไมสิ่งนั้น ๆ จึงเกิดขึ้น


ระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย

         เด็กวัยนี้สามารถคิดอย่างมีเหตุผล แต่อาจจะมิใช่เหตุผลดังที่ผู้ใหญ่คิด ดังนั้นครูอาจทราบเหตุผลของเด็กได้โดยการกระตุ้นให้มีการอภิปรายแสดงความคิดเห็นอย่างอิสระและการเขียนรายงานโดยไม่มีคะแนน สำหรับเด็กในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย



ทฤษฎีการเรียนรู้ตามแนวคิดของ เจโรม บรูเนอร์สามารถนำมาใช้กับการศึกษาและการสอนดังนี้

       จัดกิจกรรรมการเรียนการสอนโดยเน้นที่ผู้เรียนได้ลงมือปฎิบัติด้วยตนเอง การให้ผู้เรียนลงมือปฏิบัติเพื่อเกิดการเรียนรู้ไม่จำกัดเฉพาะในรายวิชาวิทยาศาสตร์เท่านั้นแต่ในทุกรายวิชาผู้เรียนสามารถลงมือปฏิบัติได้ด้วยตนเอง เพื่อให้เกิดความรู้ที่คงทนกับผู้เรียน การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเน้นให้ผู้เรียนได้มีปฏิสัมพันธ์กับสมาชิกในชั้นและปฏิสัมพันธ์กับผู้สอนเอง ให้ผู้เรียนได้แสดงออกอย่างเต็มศักยภาพ ในทุกรายวิชาทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้สามารถจัดกิจกรรมโดยการให้ผู้เรียนลงมือ ทำอาทิเช่น การเรียนการสอนแบบโครงงาน

ตัวอย่างกิจกรรมและหัวข้อเรื่องอาจจะเป็นเรื่องง่ายที่สุดไล่ไปถึงยากที่สุดก็ได้และลักษณะกิจกรรมก็สามารถเปลี่ยนแปลงไปได้ตามผู้ที่วางแผนการสอนและผู้สอน เช่น สมมุติว่าเนื้อหาที่เรียนเป็นเรื่อง “พืช” ผู้สอนอาจจะแบ่งกลุ่มให้ผู้เรียนช่วยกันคิดว่าอยากรู้อะไรเกี่ยวกับพืช (ผู้สอนต้องคอยดึงประเด็นไม่ให้นอกเรื่องมากเกินไปด้วย) แล้วให้แต่ละกลุ่มก็ไปหาเมล็ดพืชที่ตัวเองสนใจมาปลูก สัปดาห์แรกอาจจะกำหนดเป็นพืชผักสวนครัว เมื่อปลูกเสร็จก็ให้ผู้เรียนวางแผนการขาย และขั้นตอนสุดท้ายคือนำเสนอผลงานหน้าห้องกิจกรรมนี้สิ่งที่ผู้เรียนรู้ก็คือพืชสวนครัวมีอะไรบ้าง แล้วขั้นกิจกรรมนี้สิ่งที่ผู้เรียนเรียนรู้ก็คือพืชสวนครัวมีอะไรบ้างแล้วขั้นตอนการปลูก การวางแผนการขายต้องกำหนดต้นทุน ราคา และคิดหากำไร



สิ่งที่ผู้เรียนจะได้รับ การลงมือทำผู้เรียนจะเกิดประสบการณ์ตรง แล้วใช้ความผิดพลาดที่เกิดขึ้นเป็นบทเรียนสำคัญในการแก้ปัญหาและปรับปรุงให้ดีขึ้นผู้เรียนมีการปฏิบัติสัมพันธ์กับสิ่งต่างๆ อย่างหลากหลาย ทำให้เกิดแนวคิดใหม่ๆ มากมายผู้เรียนคิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาได้เมื่อได้ลงมือปฏิบัติผู้เรียนจะจำความรู้ได้แม่นและนานกว่าการท่องจำเกิดความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ จากการทำกิจกรรม


   สรุป
   
      บรูเนอร์มีความเห็นว่า คนทุกคนจะมีพัฒนาการทางความรู้ความเข้าใจ โดยผ่านกระบวนการที่เรียกว่า acting, imaging และ symbolizing เป็นกระบวนการที่ต่อเนื่องไปตลอดชีวิต มิใช่ว่าเกิดขึ้นเพียงช่วงใดช่วงหนึ่งในระยะแรก ๆ ของชีวิตเท่านั้น


               วีดีโอทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาของบรูเนอร์

                                         แบบทดสอบ

1.ทฤษฎีพัฒนาการของบรูเนอร์ เป็นตัวเชื่อมระหว่างทฤษฎีความรู้กับทฤษฎีอะไร?

                       ก.ทฤษฎีทางปัญญา

                       ข.ทฤษฎีทางด้านอารมณ์

                       ค.ทฤษฎีการสอน

                       ง.ทฤษฎีการเรียนรู้


2.ทฤษฎีพัฒนาการของบรูเนอร์ เป็นทฤษฎีคู่ขนานกับทฤษฎีของนักจิตวิทาคนใด?

                      ก.ฟรอยด์                            ข.อิริคสัน

                      ค.โรเบิร์ด เจ ฮาวิกเฮิร์ส      ง.เพียเจท์

   
3.บรูเนอร์ได้จัดขั้นพัฒนาการเรียนรู้ของเด็กหรือโครงสร้างทางสติปัญญาไว้ากี่ขั้น?

                         ก. 2 ขั้น               ข. 3 ขั้น

                         ค. 4 ขั้น               ง. 5 ขั้น



4.อิทธิพลต่อการศึกษาของเด็กประถมปลายอยูในขั้นใด?

       ก. ขั้น Iconic representation      

       ข. ขั้น Enactive representation

       ค. ขั้น  Symbolic representation      

       ง. ขั้น  Iconic representation  ไปสู่ symbolic  representation


5.บรูเนอร์ได้กล่าวถึงทฤษฎีในการจัดการเรียนการสอนว่าควรประกอบด้วยลักษณะสำคัญ  4  ประการ ยกเว้นข้อใด?

         ก.การเสริมแรงของผู้เรียน

         ข.โครงสร้างของบทเรียนซึ่งต้องจัดให้เหมาะสมกับผู้เรียน

         ค.การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง

         ง.ผู้เรียนต้องมีแรงจูงใจภายใน มีความอยากรู้ 
            อยากเห็นสิ่งต่างๆรอบตัว


6.เจมส์จะหยุดรถทุกครั้งเมื่อสัญญาณไฟแดง เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายแก่ตัวเอง การกระทำของเจมส์อยู่ในขั้นใดของบรูเนอร์?

                   
                       ก. ขั้นแสดงการคิดด้วยการกระทำ                 

                       ข. ขั้นการคิดจากสิ่งที่มองเห็น

                       ค. ขั้นการคิดโดยใช้สัญลักษณ์                       

                       ง. ขั้นการคิดริเริ่ม


7. บอยไม่กล้าเดินข้ามถนนเพราะ บอยเคยเห็นสุนัขถูกรถชนจากข้างต้นจะอยู่ในระดับใด ของบรูเนอร์?

                       ก. ระดับประถมต้น                                        

                       ข. ระดับประถมปลาย                          

                       ค. ระดับมัธยมศึกษา                                      

                       ง. ระดับมัธยมปลาย


8. Jerome S.Bruner เป็นผู้ที่มีความเห็นว่าในการจัดการเรียนการสอนนั้น ควรเป็นไปในรูปแบบใด?

    ก.บรูเนอร์คิดว่าไม่ต้องรอให้เด็กพร้อมตามธรรมชาตินั้นเด็กจะ
        มีพัฒนาการที่เก่งกว่า
    ข.บรูเนอร์คิดว่าการที่เรารอให้เด็กพร้อมตามธรรมชาตินั้นเด็กจะ
        มีพัฒนาการที่เก่งกว่า
    ค.บรูเนอร์คิดว่าการรอพัฒนาการของเด็กจะทำให้เด็กมีความ
        พร้อมมากกว่า
    ง. บรูเนอร์คิดว่าการเรียนการสอนขึ้นอยู่กับครูที่จะพัฒนาเด็กใน
        รูปแบบใดก็ได้



9.ข้อใดกล่าวถึงพัฒนาการของบรูเนอร์ไม่ถูกต้อง?

ก. บรูเนอร์ไม่ได้คำนึงถึงอายุ เห็นว่ากิจกรรมต่างๆที่เด็กทำอันเนื่องมาจากพัฒนาทาง สมองที่เกิดในช่วงแรกเกิดของชีวิต คนสามารถนำไปใช้แก้ปัญหาในช่วงหลังๆของชีวิตได้อีกด้วย

ข.บรูเนอร์คำนึงในแง่ของการกระบวนการที่ต่อเนื่องไปตลอดชีวิต

ค.บรูเนอร์เน้นความสำคัญของสิ่งแวดล้อมว่าสิ่งแวดล้อมบางอย่าง
จะทำให้พัฒนาการทางสมองช้าลงหรือชะงักลงและสิ่งแวดล้อมบางอย่างจะช่วยให้พัฒนาการเป็นไปอย่างรวดเร็ว

ง.บรูเนอร์มองเห็นว่าพัฒนาการทางสมองของเด็กมีขั้นตอน ซึ่งขึ้นอยู่กับอายุ กำหนดลงไป เลยว่าเด็กในวัยใดจะมีพัฒนาการทางสมองในเรื่องใด



10.บรูเนอร์ได้ทำการทดลองในขั้นที่เท่าไหร่?

               ก. ขั้นที่  1           ข. ขั้นที่  2

               ค. ขั้นที่  3           ง.  ขั้นที่ 4

                  
   เฉลยข้อสอบ


             1.   ค                   2.   ง

             3.   ข                   4.   ง
           
             5.   ค                   6.   ค

             7.   ก                   8.   ก

             9.   ง                   10. ข